Katell gollet
Catherine la perdue
 


Pep den, siwazh a zo dalc'het
Dre al lasoù an drouk-spered
Pep den a gav daonasion
Oc'h ober gwall govesion

Setu un exambl trist meurbet
Zo bet en Indes c'hoarvezet
Tud kozh, tud yaouank, klevit-han
Kemerit patrom dioutañ

Ur plac'h yaouank anvet Katell
Matezh e ti un dimezell
Evit bevañ demeus he roll
A guitas Doue 'n holl d'an holl

N'he doa nemet pemzek vloaz fournis
Pa gomañsas he yaouankiz
He yaouankiz roas d'ar bed
D'ar gloar, d'an dañs, d'an douk-spered

Bep sul ha bep gouel ordinal
Ne c'houlenne nemet bragal
Goude 'n ofern betek an noz
An dañs a oa he baradoz

En iliz, hed an ofis divin,
Ne rae nemet prezeg, c'hoarzhin,
Ha treiñ he fenn skañv da sellet
A bep tu ouzh he galanted

Biskoazh ne glevas a galon
Nag an ofern, nag ar sarmon,
E-lec'h klevet ar gousperoù
Ez ae atav d'an ebatoù

Mont a rae c'hoazh d'an nozvezhioù
Da skol kruel an diaouloù
En despet d'eskop, d'he mestrez,
O lammet evel un hei'ez

Eno e teskas mil bec'hed
Ankouat Doue, plijout d'ar bed ;
Eno e teskas komzoù lik
Soñjoù ha deziroù lubrik

Skuizh voa Doue ouzh he gwelet
Souilhet gant kement a bec'hed
O kaout un dañjer bras outi
Ne hallas mui he añduriñ

Skeiñ a eure gant ur c'hleñved
An dañvad pell voe dianket
Mar karje kovez ha distreiñ
C'hoant en devoa pardoniñ de'i

He mestrez mat ha damantus
A welas he stad perilhus
A lavaras dezhi : "Katell,
Va merc'h, ho kleñved zo kruel

Koñsiderit gant dilijañs
Kement zo war ho koñsiañs
Naetait ervat hoc'h ene
Evit mont hardiz dirak Doue"

Kemennet voe ur Relijius
Un den humbl ha trugarezus
Ar plac'h a govesaz outañ
A-barzh mont demeus ar bed-mañ

An noz goude ma kovesas
E welas ur sklerijenn vras
Ha kerkent un dimezell wenn
A gomzas outi evel-henn :

"Klevit ha klevit c'hoazh Katell
Aet eo ho puhez, ret eo mervel,
Me a zo Mari-Madalen,
Avokadez ar bec'herien

Kovesit c'hoazh, hep mank ebet,
Rak ur pec'hed oc'h eus nac'het
Taolit an ampoezon kuzhet
Otramant e viot kollet"

Klasket voe an tad adarre
Da govez ar plac'h a nevez
Hogen, he zeod a oa staget
Gant ar vezh hag an drouk-spered

Goude-se just d'an hanter-noz
Pa ne c'halle Katell repoz
E tistro Mari-Madalen
Hag a gomz outi evel-henn :

"Katell, petra oc'h eus-hu graet ?
Ur pec'hed vil oc'h eus kuzhet
Kuzhet oc'h eus un ampoezon
A vo kAoz d'ho taonasion

Antronoz, pa darzhas an deiz
E retornas an den Doue
An den Doue a zegasas
An nouenn dezhi hag ar groaz

An tad pa antreas en ti
A lavaras a-grenn dezhi :
"Mar 'z eus un dra war ho koñsiañs
Livirit 'ne gant repañtañs

Livirit frank hep nac'h netra
Deut eo an termenn diwezhañ
Lakit evezh, va c'hoar Katell,
A-barzh un eur eo ret mervel"

E-keit ma voe eno an tad
Prest, mar karje, d'he c'hovesat
Setu c'hoazh Mari-Madalen
O prezeg outi evel-henn :

"Katell, siwazh, c'hwi oc'h eus graet
Ur pec'hed vil ha milliget
Kovesait-hen gant keun parfet
Ha me bromet e viot salvet"

En amzer-se, a gostez kleiz,
E tilammas ul loen direizh
E fas e-giz d'un den teñval
E dreid evel d'un aneval

En e zorn en doa ur c'hleze
Pe gant hini e gourdrouze
"Mar kovesez, me az lazho
Mar tevez, me az krai salv"

O tromperezh an drouk-spered,
Ar plac'h a varv en he fec'hed
Kerkent ez a dirak Jezuz
Gant he bec'h pounner ha mezhus

An noz goude m'oe interet
En ti ma rentas he spered
O tra estrañj ! a-hed an noz
Ne hallas tamm nikun repoz

Kement skabell a oa en ti
Kement tra holl a oa enni
A oe taolet ha distaolet
Gant un dourni horrupl-meurbet

Pa savas antronoz beure
A eil-vatezh er maner-se
E-barzh ar jardin e welas
Ur spes kruel gant eston vras

E-kreiz un tan bras ha grisiez
E welas anat un plac'h kaezh
He bisaj leun a serpanted
Hag he daoulagad a Sourded

Petra bennak ma strafuilhas
Na mui na mez e lavaras :
"Me az koñjur a-berzh Doue
Lavar din-me petra out-te ?"

Eben ken trist a respontas
O ouelañ gant nec'hamant bras :
"Katell on, ho kamaradez,
Kondaonet d'ar flammoù grisiez

Setu va dorn kiriek d'ar reuz
Setu va zeod kiriek d'am c'heuz
Va dorn en deus graet ar pec'hed
Va zeod en deus bet e nac'het

Gant Mari-Madalen on bet
Daouzek gwech sur avertiset
D'ober ur gwir govesion
Hag em bije hep faot pardon

Ur morian du, griz, lostek,
Horrubl gant e dreid krabanet,
En ur c'hourdrouz terriñ va fenn
En deus serret va genoù krenn

Mallozh d'ar gwall gompagnunez
D'ar sorserien, da bep nozvezh
Mallozh d'ar bal ha d'an dañsoù
Zo bet kiriek d'am fec'hejoù

Na pedit kristen evidon
E-kreiz an ifern kouezhet on :
Sachet on siwazh gant Satan
Evit va leuskiñ en e dan"

Klevit kristen, ha klevit pizh,
Pep pec'hed kovesit hardiz :
Mar sentit ouzh an drouk-spered
E-giz Katell e viot kollet



Le sujet

L'histoire édifiante d'une certaine Catherine, qui a vécu sa jeunesse dans le péché. Dieu lui envoie une grave maladie ; elle se confesse, mais n'avoue pas tous ses péchés. Plusieurs fois, Marie-Madeleine vient la visiter en songe, pour l'encourager à soulager sa conscience. Au moment où elle va enfin le faire, apparaît une créature monstrueuse, qui lui ordonne de se taire
Catherine expire ; toute la nuit, les éléments se déchaînent. Au matin, une jeune servante se promenant dans le jardin voit un spectre venir à sa rencontre ; voilà ce qu'est devenue l'insouciante jeune dévergondée...
Au cas où on n'aurait pas compris, la chanson se termine par une morale :

Entendez chrétiens, entendez bien
Confessez sincèrement tous vos péchés :
Si vous obéissez à l'esprit malin
Comme Catherine vous serez perdus

Chanté par la veuve L..., de Carhaix

Note des auteurs
La gwerze ci-dessus a été imprimée et colportée à diverses reprises, en feuilles volantes. L'auteur doit en être un ecclésiastique
L'histoire de la pécheresse est connue dans maints endroits de la Bretagne bretonnante, et les imagiers bretons de la Renaissance s'en sont inspirés pour orner les calvaires de plusieurs paroisses
M. Anatole Le Braz, dans les Saints Bretons d'après la Tradition populaire, en parle longuement


Source

Kanaouennou Breiz-Vihan (Mélodies d'Armorique), par H. Laterre (Bodlan) et F.Gourvil (Barr-Ilio), publié en 1911