Lezobre
Les Aubrays
 


I
Etre Koat-ar-Skinn ha Lezobre
A zo bet assinet un arme; (bis)

A zo bet assinet ur gombat,
Doue da reï d'ez-he kombat-vad; (bis)

Doue da reï d'ez-he kombat-vad,
Hag er ger, d'ho zud, kezelou-mad !...

Ann aotro Lezobre a lavare
D'he bajik-bihan, un dez a oe:

-Dibr din-me prim ma inkane-gwenn,
Laka he vrid arc'hant en he benn;

Laka he vrid arc'hant en he benn,
Hag he gollier-aour en he gerc'henn;

Hag ho hini Rouan akipet,
Ma iefomp d'Santes-Anna Wened !-

II
Ann aotro Lezobre a lavare,
En Zantes-Anna pa arrue:

-Bars en tric'houec'h stournad ez on bet,
Hag ho zric'houec'h am euz gonezet;

Hag ho zric'houec'h am euz gonezet,
Dre ho kraz, santes Anna Wened;

Roit d'in 'r c'hraz da c'honit 'nn naontekvet,
Me a vo kurunet en Drindet.

Ha me breno d'ac'h ur c'houriz koar,
A reïo ann dro d'ho holl douar,

Unan d'no iliz ha d'ho pered
Ha da ho holl douar benniget;

Me a breno d'ac'h ur baniel ru,
Hag a vo alaouret en daou-du. -

III
`Nn aotro Koat-ar-Skinn a lavare
D'he bajik-bihan hag en de-se:

-Me a well o tonet un azenn,
Hag hen war gein un inkane-gwenn ~ -

'Nn aotro Lezobre a lavaraz
Na da Goat-ar-Skinn, 'vel m'hen klewaz:

-Ha mar d'on-me azenn, a dra-sur,
Me na on ket azenn dre natur;

Me na on ket azenn dre natur,
Ma zad a lareur oa un den fur;

Mar na t'euz anavezet ma zad,
Me a roïo did anaout he vab! -

Da gombati neuze int bet et,
'Nn aotro Lezobre 'n euz gonezet.

'Nn aotro Koat-ar-Skinn a lavare
Na da Lezobre, pa c'honeze:

- En hano da Zoue, Lezobre,
En han' Doue, ro kartier d'in-me! -

- Me na roïnn ket kartier dide,
Rag n'as bije ket roët d'in-me.-

-En hano ma Doue, Lezobre,
Na leusk-te ganin-me ma buhe! -

-Na leuskinn ket ganid da vuhe,
N'as bijes ket leusket ganin-me. -

-En hano da Zoue, Lezobre,
Kerz-te en karg wit ma bugale.-

-N'inn ket en karg wit da vugale,
Me leusko gant-he ho liberte. -

Na oa ket he c'hir peurlavaret,
Koat-ar-Skinn gant-han a zo lazet.-

IV
Lizerou d'ar roue ' zo kasset.
Da laret 'oa Koat-ar-Skinn lazet.

Hag ar roue Gall a lavare
D'he bajik bihan, un dez a oe.

- O pajik, pajik, ma faj-bihan,
Te a zo dilijant ha buhan,

Kerz da lavaret da Lezobre
Dont d' gombati ma Maurian-me!...-

Ar pajik-bihan a lavare
En Lannuon na pa arrue:

-Demad d'ac'h ha joa holl er ger-ma,
'Nn aotro Lezobre pelec'h ema ?-

'Nn aotro Lezobre, p'hen euz klewet,
He benn er prennestr 'n euz boutet;

He benn er prennestr 'n euz boutet,
Ha paj ar roue 'n euz saladet.

-Demad d'ac'h-c'hui, aotro Lezobre ! -
-Ha d'ac'h-c'hui iue, paj ar roue!

Ha d'ac'h-chui iwe, paj ar roue,
Petra 'zo c'hoarvezet a newe?

-Lavaret 'zo d'ac'h-c'hui, Lezobre,
Dont d' gombati Maurian ar roue. -

-En han' Doue! pajik ar roue,
Desk-d'in sekret ar Maurian-ze!

Ha me a roïo did ur bouket,
A vo en he greiz pewar-mill skoed. -

-Me a lavaro d'ac'h he sekre'
Met bikenn da den n'hen diskuilfet:

Na pa gomanso ar gombat-ze,
Taolet prim ho tillad war he re;

Ha strinket gant-han dour-binniget,
Kerkent evel hen do dic'houinet;

Neuze a raïo ul lamm en er;
Lakit ho kleze d'hen digommer;

Bezit gwell ganec'h koll ho kleze,
Lezobre, ewit koll ho puhe! -

'Nn aotro Lezobre, p'hen euz klewet,
He zorn en he c'hodel 'n euz boutet;

He vouked d'ezhan hen euz roët,
A oa en he greiz pewar mill-skoed. -

V
'Nn aotro Lezobre a lavare,
En Santes-Anna, pa arrue:

-Bars en naontek stourmad ez on bet,
Hag ho naontek am euz gonezet;

Hag ho naontek am euz gonezet,
Dre ho kraz, santes Anna Vened;

Grit d'in c'hoas gonit ann ugenvet,
Ha me vo kurunet er Ieodet.

Me a breno d'ac'h ur baniel gwenn,
A vo seiz kloc'h arc'hant euz pep-penn;

A vo seiz kloc'h arc'hant euz pep-penn,
Hag ur c'har-balenn d'hi dougenn;

Me a breno d'ac'h ewit presant
Ur c'haleï aour hag ur zakramant,

Hag a vezo kaer d'ho enori,
Rag ur burzud-kaer ho po gret d'in. -

VI
'Nn aotro Lezobre a lavare,
En palez ar roue, p'arrue:

-Demad d'ac'h, sir, ha memeuz roue,
Na petra oc'h euz-c'hui a newe?-

-Lavaret ' zo dide, Lezobre,
Dont d' gombati ma Maurian-me;

Koat-ar-Skinn a t'euz-te lazet,
Oa unan ma brasa mignoned;

Met Koat-ar-Skinn mar t'euz-te lazet,
Ma Maurian-me na lazi ket.

P'antreaz er zal-vraz war-'nn-ezhan,
O teurrel dour-binniget gant-han.

Pa daol 'r Maurian he dillad d'ann douar,
A taol Lezobre he re war-var;

Pa ra 'r Maurian ul lamm en er,
E lak' he gleze d'hen digommer.

- En hano ma Doue, Lezobre,
Na chach-te da gleze ganide ! -

-Na chachinn ket ganin ma c'hleze,
N'as bijes ket chachet d'hini, te. -

-En hano ma Doue, Lezobre,
Na leusk-te ganin-me ma buhe! -

-Na leuskinn ket ganid da vuhe,
N'as bijes ket leusket ganin-me ! -

Na oa ket he c'hir peurlavaret,
Ar Maurian duz a zo lazet;

Ar Maurian duz a zo lazet,
Hag al Lezobre 'zo sortiet.

Pajik ar roue hen euz kavet,
Un eil bouket d'ez-han 'n euz roët;

Un eil bouket d'ez-han 'n euz roet,
A oa en he greiz pevar-mill skoed.

Ar roue neuze a lavare
Na da Lezobre, pa sortie:

-Na aotro Doue a posubl ve,
As pe lazet ma Maurian-me ! -

-Ia, ho Maurian 'm euz lazet,
Ha c'hui lazfenn iwe, mar karet ! -

-En hano da Doue, Lezobre,
Na leusk-te ganin-me ma buhe,

Ha chomm bars ma falez ganin-me,
Me as groaïo roue ma goude ! -

-Na chomminn ket ganec'h 'n ho palez,
Rag ma mammik paour 'zo intanves;

Rag ma mammik paour 'zo intanves,
Ha defe ouzin-me dienès. -

IV
'Nn aotro Lezobre a lavare,
En ker Lannnon, pa arrue:

-Bars en ugent kombat ez on bet.
Hag ho ugent am euz gonezet,

Dre ho kraz, santes Anna Wened,
Me a vo kurunet er Ieodet;

Me a vo kurunet en Sant-Louis,
N'am euz ket c'hoas ugent bloaz fournis ! -




Le sujet

Les combats du seigneurs des Aubrays (Lezobre en breton), contre les envoyés du roi, dont le Maure du roi (Maurian ar Roue) ; protégé par Sainte Anne de Vannes, il remporte tous ses duels

Le sujet est le même que celui de Lez-Breiz, la chanson du Barzaz-Breiz ; Luzel pense qu'il a mal compris "Lezobre" (dont l'histoire remonte aux environs du XVème siècle), qu'il traduit par "Lez-Breiz" (hanche, ou soutien de la Bretagne), et qu'il assimile au roi Morvan, tué en 818


Source

Musique dans "Chants et danses des Bretons", de Narcisse Quellien

Paroles extraites des "Gwerziou Breiz-Izel", de François-Marie Luzel, publié en 1868
Chanté par le "petit tailleur" du bourg de Plouaret, en 1863.