Rozmelchon (2)
Rozmelchon (2)
 




I

El Lezker-vraz 'zo 'r varadek,
Pedet eo ann holl da vonet;

Pedet eo ann holl da vonet,
Marc'haridik 'zo zoubpedet.

Marc'haridik a lavare
D'hi zad, d'hi mamm, un noz a oe :

- Me na inn ket d'ar varadek,
Ma c'hoar Vari a renk monet;

Ma c'hoar Yari a renk monet,
M' habit kaer d'ez-hi 'vo gwisket. -

- Ho c'hoar n'aï ket d'ar varadek,
C'hui ' zo pedet, a renk monet. -

Marc'haridik, pa deuz klewet,
Da oela ez eo em laket.

Hi zad, vel m'hen euz hi gwelet,
Da Varc'haridik 'n euz laret :

- Merc'h Marc'harit, na oelet ket,
Rag c'hui ielo d'ar varadek ! -

Marc'harit paour a lavare
E-meaz hi gwele pa zave :

- Adieu did, ma gwele, 'larann,
Bikenn en-out ken na gouskann ! -

Hi zad, 'vel m'hen euz hi c'hlewet,
Da Varc'haridik 'n euz laret :

- Ma merc'h Marc'harit, n' oelet ket,
Rag c'hui ielo d'ar varadek. -

Marc'haridik a lavare
Na d'hi fresik, p'hen digore :

- Adieu did, ma frez paour, 'larann,
Ha d'am dillad-kaer 'zo en-han! -

Hi zad, 'vel m'hen euz hi c hlewet,
Da Varc'haridik, 'n euz laret :

- Marc'haridik na oelet ket,
Rag c'hui ielo d'ar varadek! -

Marc'haridik paour a lare
E-meaz ann ti pa sortie :

- Adieu, ma mamm baour ha ma zad,
Adieu breudeur ha c'hoerezad ! -

Hi zad, 'vel m'hen euz hi c'hlewet,
Da Varc'haridik 'n euz laret :

- Marc'haridik, na oelet ket,
Rag c'hui ielo d'ar varadek ! -

Marc'haridik a lavare
D'hi inkane, pa hen pigne:

- Adieu did, ma marc'h paour, 'larann,
Bikenn warnout ken na bignann ! -

II

Pa arruaz en penn ar roz,
Oa Rozmelchon euz hi gortoz :

- Bonjour, Marc'harit, d'ac'h 'larann,
Plac'hik beure-mad ho kavann ! -

- Ha c'hui, aotro, a zo iwe,
Brema dlejac'h boud 'n ho kwele ! -

- Marc'haridik koant, diskennet,
Da dijuni ganin 'teufet. -

- Kennt dont e-meaz a di ma zad,
Me am euz dijuniet mad. -

- Marc'haridik, deut d'am jardinn,
Da dibab 'r bouked louzou finn ;

Pe autramant ur garlantes,
Da lakad war ho podad leas. -

- Salv-ho-kraz, eme-z-hi, aotrou,
Na sonjann ket en bokedou;

En Kervezennek 'zo kanvou,
Marw eo mab-henan ann aotrou. -

- Ha ve marw mab-henan 'nn aotrou,
N'eo ket c'hui a reï he ganvou ;

N'eo ket c'hui a reï he ganvou,
Met 'r re herito d'he vadou. -

N' oa ket he c'hir peurlavaret,
A-vriad en-hi eo kroget.

Un heur-anter, hep laret gaou,
Ez int bet o c'hourenn ho daou.

'Nn itron lare 'brennestr hi c'hambr :
- Kouraj ! kouraj, plac'hik iaouank ! -

- Kouraji mui na hallann ket,
Ma c'halon baour na bado ket ;

Ma c'halon baour na bado ket,
Ma zeïenn a zo re stardet :

Gwell eo ganin koll ma buhe,
Wit m'eo koll ma virjinite !

Itron, ur gontel d'in taolet,
D' droc'ha ma zeïenn re-stardet ! -

Ur pognard d'ez-hi ' zo taolet,
En hi c'halon deuz-han plantet ;

En hi c'halon deuz-han plantet,
Eno war al lec'h eo marwet !
I

Au grand Lezker il y a une écobue,
Tout le monde est prié d'y aller;

Tout le monde est prié d'y aller,
La petite Marguerite a été priée en dessous.

La petite Marguerite disait
A son père et à sa mère, une nuit :

- Moi, je n'irai pas à l'écobue,
Ma soeur Marie doit y aller;

Ma soeur Marie doit y aller,
On lui mettra mon bel habit. -

- Votre soeur Marie n'ira pas à l'écobue,
C'est vous qui êtes priée, et il vous faut y aller. -

La petite Marguerite, quand elle a entendu,
S'est mise à pleurer.

Dès que son père a vu cela,
Il a dit à la petite Marguerite :

- Ma fille Marguerite, ne pleurez pas,
Car c'est vous qui irez à l'écobue !..... -

La petite Marguerite disait,
En se levant de son lit :

- Je te dis adieu, ô mon lit,
Jamais plus je ne coucherai en toi! -

Son père, l'ayant entendue,
A dit à la petite Marguerite :

- Ma fille Marguerite, ne pleurez pas,
Car c'est vous qui irez à l'écobue. -

La petite Marguerite disait
A sa petite armoire, en l'ouvrant :

- Je te dis adieu, ma pauvre armoire,
Et à mes beaux habits qui sont en lui (toi) ! -

Son père, l'ayant entendue,
A dit à la petite Marguerite :

- Petite Marguerite, ne pleurez pas,
Car c'est vous qui irez à l'écobue. -

La petite Marguerite disait,
En sortant de la maison :

- Adieu, ma pauvre mère et mon père,
Adieu, frères et soeurs ! -

Son père, l'ayant entendue,
A dit à la petite Marguerite :

- Petite Marguerite, ne pleurez pas,
Car c'est vous qui irez à l'écobue! -

La petite Marguerite disait
A sa haquenée, en montant dessus :

- Je te dis adieu, mon pauvre cheval,
Jamais plus je ne te monterai!

II

Quand elle arriva au haut de la colline,
Rozmelchon était à l'attendre :

- Je vous souhaite le bonjour, Marguerite,
Je vous trouve une jeune fille bien matinale ! -

- Et vous, vous l'êtes aussi, seigneur,
Vous devriez être maintenant dans votre lit!

- Gentille petite Marguerite, descendez (de cheval),
Vous viendrez déjeuner avec moi. -

- Avant de sortir de la maison de mon père,
J'ai bien déjeuné. -

- Petite Marguerite, venez avec moi dans mon jardin,
Pour choisir un bouquet de fines fleurs;

Ou bien encore une guirlande,
Pour mettre sur votre pot à lait. -

- Sauf votre grâce, dit-elle, seigneur,
Je ne songe pas à des bouquets;

A Kervezennec il y a du deuil,
Le fils aîné du seigneur est mort. --

- Et quand même le fils du seigneur serait mort,
Ce n'est pas vous qui porterez son deuil;

Ce n'est pas vous qui porterez son deuil,
Mais ceux qui hériteront ses biens. -

Il n'avait pas fini de parler,
Qu'il l'a prise à bras le corps.

Une heure et demie, sans mentir,
Ils ont été à lutter tous les deux.

La dame disait, à la fenêtre de sa chambre :
- Du courage! du courage! jeune fille! -

- Avoir courage plus longtemps je ne puis,
Mon pauvre coeur ne résistera pas;

Mon pauvre coeur ne résistera pas,
Ma ceinture me serre trop :

J'aime mieux perdre la vie,
Que perdre ma virginité!

Madame, jetez-moi un couteau,
Pour couper ma ceinture, qui me serre trop! -

Un poignard lui a été lancé,
Et elle se l'est plongé dans le coeur ;

Elle se l'est plongé dans le coeur,
Et elle est morte sur la place !



Le sujet


Voir la traduction


Source

Paroles extraites des "Gwerziou Breiz-Izel", de François-Marie Luzel, publié en 1868
Chanté par Marie-Anne Le Noan, vieille mendiante de la commune de Duault

Musique dans "Musiques bretonnes", de Maurice Duhamel. Chanté par Maryvonne Nicol, de Plouguiel