|
Ar vinorez
La jeune fille |
|
I
Me oa ur bugel yaouank-flamm
Pa varvas ma zad ha ma mamm
Pa varvas ma mammig ha ma zad
Me oa losket da glask ma mad
Me oa losket da glask ma boued :
Kap d'hen c'hounit me na oan ket
Ha me 'vonet 'barzh an hent don
O rankontr daou den a-feson
O rankontr daou den a-feson
'Rankontr un aotrou hag un itron
'Vont an aotrou 'laret d'an itron
"Setu aze ur plac'h a-feson
Setu aze ur plac'hig koant
Ma dije bet akourtamant
Degasomp 'n'hi ganimp d'hon zi
Un deiz bennak d'hon servijiñ
II
Seiz vloaz warn-ugent oan d'ari
Pa deuas c'hoant din da dimin
'Vont ma mestr bras 'laret d'am mestrez :
"Poent e dimin ar vinorez
- Na vo ket dimet ar vinorez
Ken vo bet pardon ar Garnez
Rei de'hi oblañs ar Fantanio
Kaerañ oblañs a zo er vro"
Houmañ c'hez ganti d'ar pardon
Dre ma oa ur plac'h a-feson
Pe oa 'vonet 'barzh ar c'hoad bras
O tont c'hoant kousket d'he mestrez vras
Hag int oc'h azeiñ war ur c'hlazenn
'Tapout he fenn war he barlenn :
Ha 'tont un dra da laret din
"Lazh da vestrez ha sent ouzhin"
Demeus an dra-se 'meus sentet
Ma dorn em godell 'm eus lakaet
Na pa 'm eus ma c'hotell tennet
Seizh taol kontell de'hi 'm eus roet
P'emañ lazhet ma mestrez vras
Na ouienn pelec'h hi lakaat
Ha me 'vont ganti d'ar Poullo
O koach ane'i 'mesk an delioù
O koach ane'i 'vesk an delioù
Mes he botoù hag he loeroù
Mes he botoù hag he loeroù
Ar re-ze 'm oa lezet dizolo
III
Houmañ c'hez are d'ar pardon
Doue ouie hec'h intañsion
P'e oa 'vonet 'barzh an hent bras
Hag hi oc'h ankontr he mestr bras :
"Pelec'h c'hez-te 'ta, minorez ?
Pelec'h eo manet da vestrez ?
- Ma mestrez bras a zo lazhet
'Barzh ar c'hoad bras gant ar forbaned
'Barzh ar c'hoad bras gant ar forbaned
Me vije ivez, mes 'm eus redet
- Ma vijec'h bet fidel dezhi
C'hwi vije lazhet kenkoulz hag hi
- Tevet, ma mestr, na ouelet ket :
Me a vo deoc'h evel bepred
Me a vo deoc'h evel bepred ;
Kousket ganeoc'h, ho! na rin ket"
IV
Na 'barzh an eizh deiz a goude
'Sevel propojoù etreze
'Sevel propojoù etreze
Da dimin ho-daou asamblez
Pa oaint dimet hag eureujet
Ha prest da vonet da gousket
'C'h antren ur c'horf marv en ti
Ha seizh taol kontell en enni
Ha seizh taol kontell en enni
Ur pilad koar deus pep gouli
"Pelec'h chez-te 'ta, minorez ?
Te az peus lazhet da vestrez
Te az peus lazhet da vestrez vras
Evel ur forban deus ar c'hoad
- Na ma ouifenn a kement-se
Me rae dit evel ivez
- Tevet, ma fried, na ret ket se :
Doue he faeo goude"
Le sujet
Une jeune fille se retrouve seule après la mort de ses parents
Elle est recueillie, sur le bord d'une route, par un couple de gens "comme il faut"
A l'âge de vingt-sept ans, elle songe à se marier. Sa maîtresse veut qu'elle aille d'abord à un pardon, ensuite on lui donnera une terre. Mais, sur la route du pardon, la maîtresse s'arrête dans un bois, et "quelque chose" ordonne à l'orpheline de la tuer
Celle-ci obéit, tue sa maîtresse de sept coups de couteau, cache le corps, et raconte au maître que sa femme a été tuée par des brigands
Peu de temps après, on marie le vieux maître et la jeune femme. Alors qu'ils vont se
mettre au lit, apparaît le spectre de la maîtresse, avec ses sept plaies :
"Où vas-tu, jeune fille ? Tu as tué ta maîtresse, comme un forban au coin du bois"
La mari : "si j'apprenais une chose pareille, je t'en ferais autant"
Le spectre : "Taisez-vous, mon époux, ne faites pas cela : Dieu la paiera plus tard"
Source
Le recueil "Chants et Danses des Bretons", par Narcisse Quellien, publié
en 1889
Chanté par Le Guluche, couvreur, de la Roche-Derrien
Deux versions figurent aussi dans les "Gwerzioù Breiz-Izel" de Luzel