Diviz diwar-benn an dimeziñ
Conversation au sujet du mariage
|
|
Me oa manet minor bras, 'baoe an oad a bemp bloaz
Ha bremañ me zo major en oad da douch ma zra
Ma choman pell den yaouank, a renkin bezañ tost
Pe achapo ma arc'hant pa na 'n eus ket a lost
Gwell eo din bezañ dihun keit am eus un tamm traoù
Ha klask danvez ur fortun, vo ingal din ar gleoù
Me anvez ur plac'h yaouank a gavan deus ma soñj
Bezañ 'deus un tamm arc'hant ha war ar renk da douch
Mar klaskan ur vazhvalan, me vo brudet dre-holl
Paeañ Mari d'am embann, kement-se gavan drol
Monet ma-un' d'he beteg, ma na blijan ket de'i
D'am refuz 'deus librentez, deus ket a zroet d'am skeiñ
AR PAOTR (oc'h arruet e ti ar plac'h)
Salud, feumelenn yaouank, dre gomzoù Kupidon
Me 'm eus poan ha nec'hamant, ken eo trist ma c'halon !
Me a zo deut d'ho koulenn : ma 'c'h akseptet ma c'haoz
'Nimp a lakeo pedenn bremañ gant hon zud kozh
AR PLAC'H
Na gredan ket, den yaouank, ho pe ur galon drist
C'hwi 'peus formet an diskour 'vit kaout ur bannac'h chistr
Toullet zo ur varrikenn vat, me gred ho peus klevet
War zin ober marc'had a dorrfed ho sec'hed
AR PAOTR
Me, n'eo ket vit kaout boeson 'c'h on deut betek amañ
Respontet din ho rezon war pezh a c'houlennan
Bez am eus okasion da feurmiñ ur c'houldri
Na vank din 'met ur pichon, 'vit komañs menajiñ
AR PLAC'H
Oblijet on da grediñ rezonioù an dud kozh :
E krog ar c'hoant dimeziñ, prim 'vel ur barr droug-kof
C'hwi zo deut surpriz ar miz d'am goulenn, den yaouank,
Evel kas ofrañs ar wiz da chapel Sant-Visant
AR PAOTR
Abaoe ma komañsas Venus da bikat ma c'halon
Pemp bloaz a zo tremenet abaoe eost ar melchon
Oc'h avizañ ar merc'hed, n'am beus kavet unan
A defe ma zorc'hennet eveldoc'h, Mari-Jan
AR PLAC'H
Klevet eta, Jan-Mari, na gollet ket hoc'h amzer
Me c'ha d'ho tizorc'hennañ, pe vo diaes ober
Me am bez ma c'hurunenn da vonet d'ar bed-all
Gredan ket e timezfen na deoc'h na d'ar re all
Dimeziñ 'n amzer bremañ, zo mont en esklavaj
Gwir eo, kalz antre kontant en breuriezh ar Garnaj
Pa ve 'n dud war-lerc'h fortun, vent kamaradoù vras,
Hag ur wech graet ar c'hontrad, vent holl 'vel ki ha kazh
AR PAOTR
Daou zen kontradet dle bezañ 'vel unan
'N em respektiñ, 'n em garout, 'vel Tisbe ha Piram
Mard omp choazet gant Doue, 'vel Tobi ha Sara,
E vevfomp en union, hag akord war bep tra
AR PLAC'H
'Vit damesaat un anouar, a froter de'i he zal
'Komz brav : "chom 'ta koantennik, lak da droad en hual"
Ur wech prenned an huged, aet an nask war he fenn,
War an hent eeun renk kerzhet pe kaout fest ar gewenn
AR PAOTR
An taolioù zo difennet gant Doue ha gant ar bed
N'houllan ket, me, un anv 'vel Albert-Pil-e-Wreg
Pehini 'nevoa goulennet, 'raok sinañ e gontrat,
Mar vije mechant e wreg, kaout an droed d'he filat
AR PLAC'H
Kalz a gemer an droed-se, hep goul permision,
N'oun ket da betra tamall ken bras dizunion
Na glever 'met an insult, ar gourdrouz hag an taol,
Skouer fall 'vit ar vugale ha skandal 'vit a holl
AR PAOTR
Ar bed a zo korompet bremañ gant ar visoù
Hag a daol had jalouzi en meur a jardrinoù
An orgouilh a zo ken kreñv, 'ra deomp 'n em meprizañ
Holl 'deus c'hoant da gomandiñ ha den na c'houl plegañ
AR PLAC'H
Evidon mar dimezan, renkin bezañ mestrez
Mar ho peus c'hoant komandiñ, n'omp ket mat asamblez
Hag ouzhpenn e tivizan, 'raok bezañ kontradet,
E vo ret din kaout gwetur ; n'an ket war ar bidet
AR PAOTR
Ya, ar merc'hed zo bremañ, gar bezañ gwisket mat
Ha kotilhon ha bragoù holl o deus c'hoant da gât
An toull hag ar boutonoù ha komandiñ partout
Ha pa ve drebet ar mel, Yann a lipo ar pod
AR PLAC'H
Nebon, bezañ zo gwragez renk gwiskañ ur bragoù
Mar fifent re 'n o faotred dirijañ 'r menajoù
Deufe abred ar ziel da goach toull an alc'houez
Ha mont da chom da Langueux, da fritañ paourentez
AR PAOTR
Dre-se renkin kât ur plac'h deus a gostez ar mor
Ar re-se oar holl an tu da zastum yer en gor
Prenañ gwiskamant frezus, konduiñ an daol ront,
Ha tamall c'hoazh d'Isidor, mar c'ha ar stal da fond
AR PLAC'H
Ha c'hwi etrezoc'h, gwersed, oar kleuziñ boutailhadoù
Kargañ mat ha charreat deus an ostalerioù
Goude dispign hoc'h arc'hant, rentet dall pe bouzar,
Betek war an hent bras a diskarret ho karr
AR PAOTR
N'en deus ket a intrudu, 'vel gwragez Breiz-Izel
Ar re-se 'deus holl pep a filtr ha pep a sac'h flanel
Gout ouzont grilhañ kafe, impli'añ koavenn laezh
Fontañ sukr 'barzh an dour tomm, hag ober se hep fraezh
AR PLAC'H
C'hwi zo ur mestr kaozeer, c'hwi rei c'hoazh un oac'h mat
Eürus vo ar feumeulenn a c'hallo hoc'h atrap !
Vanko ket de'i a neud pa vefot war-dro 'r gêr
Ha diboultret de'i he dilhad d'ar c'houlz ha d'an amzer
AR PAOTR
Dre-holl roin ma aviz ha mont d'ar marc'hajoù
'Balamour da douch an arc'hant ha d'evañ bannachoù
Ha pa retornin d'ar gêr, mar bez gwreg faset fall
E komansin da ganañ 'vit ober de'i dañsal
AR PLAC'H
Mard eo 'vit ober boufon ho peus ezhomm ur plac'h
Eo gwell deoc'h klask ur vatezh, ha pa skuizho ganeoc'h
A vo lipr da bartial, ha c'hwi da glask un all
Ha ma bartife ho kwreg ho pez un tamm skandal
AR PAOTR
Deus klevet ho prepozioù, n'oc'h ket 'vit dimeziñ...
AR PLAC'H
Nann, a-dra-sur, den yaouank, birviken se na rin
AR PAOTR
Me soñje feurmiñ ur plas war hon anv hon-daou
AR PLAC'H
Feurmet 'vidoc'h hoc'h-unan, ha pep hini 'n e graou
AR PAOTR
Neuze 'c'h an da sortial. Kenavo, plac'h yaouank,
Bet sekret war gement-mañ hag am rentfet kontant
Pa na n'on ket d'hoc'h ide, ret eo din klask un all
AR PLAC'H
Bremañ oc'h lipr da vale, keit ha m'oc'h dishual
Le sujet
Un jeune homme qui a du bien vient demander la main d'une fille qui a des espérances. Il commence par des phrases ampoulées : "depuis que Vénus a enflammé mon coeur..." ; la fille le voit venir, et commence par lui dire qu'elle n'a aucune intention de se marier.
Lui continue sur le mode galant, mais elle se moque : "quand on veut apprivoiser une génisse, on lui caresse le front, on lui dit doucement : "viens là, ma petite mignonne" ; puis, une fois le pied pris dans l'entrave, elle doit marcher droit comme les autres !"
Du coup la conversation prend un tour beaucoup plus terre à terre ; chacun pose ses conditions, Madame voudra une voiture, Monsieur veut pouvoir aller à la foire et boire un coup quand il veut
Ils se séparent sur un dernier refus de la fille ; "maintenant pouvez aller en chercher une autre, et moi je reste libre"
Chanté par Le Goas, de Ploézal
(note des auteurs)
Cette chanson a été chantée par M. Le Goas, de Ploézal, à un de nos amis. Celui-ci nous l'a rapportée, nous disant qu'elle est une des plus populaires du barde ambulant Yann ar Minouz
Notre ami, qui a connu Yann, affirme également l'avoir entendu la chanter. Ar Minouz, nous a-t-il dit, était le type du vrai barde errant. Toujours joyeux et insouciant, il rimaillait de mémoire en suivant les grands chemins. Chaussé de sabots, vêtu d'une large blouse et coiffé du grand chapeau trégorrois, on l'entendait fredonner des refrains, s'accompagnant de gestes qu'il adaptait à la bonne humeur ou à la mélancolie de ses chansons
Source
Kanaouennou Breiz-Vihan (Mélodies d'Armorique), par H. Laterre (Bodlan) et F.Gourvil (Barr-Ilio), publié en 1911
|