I

An heol a bar, an deiz a darzh,
Glizh a luc'h war spern-gwenn ar c'harzh
Glizh a luc'h war spern-gwenn ar c'harzh

Garzh uhel Traoñgof ar gêr vras,
E-lec'h zo Saozon o ren c'hoazh.

Glizh a luc'h war vleuñ ar spernenn;
An heol, pa wel, a guzh e benn.

Glizh an neñv ned eo ket, avat:
Ned eo ken nemet glizh ar gwad

Gwad glan skuilhet gant Rojerson,
Gwasañ mab saoz a zo en traoñ.

II
- Mac'haridig, va merc'hig koant,
C'hwi zo buan, ha c'hwi zo drant,

C'hwi savo warc'hoazh beure-mat,
Da gas laezh d'an dud zo' varat.

- Va mammig mat, ma am c'haret,
D'ar varadeg n'am c'haset ket,

N'am c'haset ket d'ar varadeg:
C'hwi lakay an dud da zroug-pre'ek.

Lakaet da vont va c'hoar henañ,
Pe va c'hoar vihan Fransezañ;

Va mammig mat, ha me ho ped !
Gant Rojorson em on spiet.

- Be spiet gant neb a garo,
C'hwi zo pedet: c'hwi a yelo;

Sevel a reot kent hag an deiz
An aotrou vo en e wele.-

III
Mac'haridig a lavare
D'he zad ha d'he mamm, er beure

En he fodad laezh pa groge,
Mac'haridig a lavare:

- Kenavo, mamm, kenavo, tad,
N'ho kwelo mui va daoulagad;

Kenavo deoc'h va c'hoar henañ,
Ha deoc'h va c'hoarig Fransezañ.-

Hogen, pa oa ar plac'hig mat
O vont d'ar park e-biou ar c'hoad

Mistr ha mibin ha diarc'hen
Gant he fodad laezh war he fenn;

Rojorson, ouzh tour ar c'hastell,
Hi gwelas o tont eus a-bell:

- Dihun, va floc'h, ha sav timat,
Ma yemp-ni da hersal ur c'had;

Da hersal ur c'hadig penn-gwenn
Gant ur podad laezh war he fenn.-

IV
Pa ae ar plac'h e-biou an doz
Oa an aotrou ouzh he gortoz.

Ouzh he gortoz e-tal ar pont,
Ken a lammas hi gant ar spont,

Gant ar spont p'he deus hen gwelet,
Hag he fodad laezh oa skuilhet.

Ar plac'hig paour, dal' ma welas
Da ouelañ druz en em lakaas

- Tevet, ma c'hoar, na ouelet ket,
Ur podad all a vo kavet;

Tostait, ha deomp-ni da leinañ,
Keit ha ma vezor d'he aozañ.

- Aotrou kaer, ho trugarekat,
Leinet am eus, ha leinet mat.

- Na deuit-hu neuze d'ar jardin,
Deuit-hu da gutuilh louzoù-fin

Deuit da gutuilh ur garlantez,
Da lakaat war ho podad laezh.

- Na zougan ket a vokedoù,
Evit ar bloaz am eus kanvoù.

- Deuit-hu neuze d'al liorzhoù,
Deuit da zebriñ sivi ruz-glaou.

- Da zebriñ sivi na in ket;
Dindan an delioù zo naered.

Me glev ar you er varadeg;
Hi a lavar on lezirek.

Hi a c'houl pelec'h on chomet
Gant va fodadig laezh kaoulet.

- Bremaik, c'hwi a yelo 'maez
Pa vo pare ho podad laezh.

Mac'haridig, 'maer war e lerc'h
Deomp-ni da welet d'al laezh-lec'h.-

Tre 'barzh ar c'hastell pa int aet,
Ar plac'hig he deus dridalet.

Ar plac'hig paour ker gwenn hag erc'h
Pa frammas an nor war he lerc'h

- Va c'haredig, na spontet ket,
Me na rin deoc'h-hu gaou ebet.

- Ma na gofiet ket ober gaou,
Perag a zeuit-hu da cheñch liv ?

- Mar da cheñch liv eo a ean,
Gant riv ar beure eo a ran.

- Gant ar riv, aotrou, ned eo ket,
Gant ar gwall-youl eo a c'hlazet.

- Sarret ho peg, plac'hig diot !
Deuit er frouezh-kel da zibab lod.-

Tre 'barzh ar frouezh-kel pa int eet,
Un aval he deus dibabet

- Aotrou Rojerson, me ho ped,
Ur gontell din-me a refet;

Ur gontell a refet din-me
Evit rac'hañ ma avalenn

- Mard eo ur gontell a c'houlet,
It d'ar gegin hag e kefet,

War an daol zerv eo lakaet
Vit ar beure 'mañ blerimet.-

Mac'haridig a lavare
D'ar c'heginour kozh, pa ae tre:

- Plijet ganeoc'h, keginour kaezh;
D'am lakaat kuit, d'am lakaat 'maez !

- Allas ! ma merc'h, ne c'hallan ket,
Pont ar c'hastell a zo savet !

- Ma c'houfe ar penn-grec'h-leon
Emaon dalc'het gant Rojerson

Ma c'houfe va zad-paeron mat,
Hen lakafe da redeg gwad.-

V
Ha Rojerson a c'houlenne
Gant he floc'h, ur pennad goude:

- Pelec'h e chom Marc'harit 'ta,
Pa na zeu ket en-dro amañ ?

- Er gegin e oa, n'eus ket pell,
En he dornig gwenn ur gontell;

Hag hi a gomze evel-se:
"Petra rin, Jezus, ma Doue ?

Ma Doue, din-me leveret,
Pe am lazhin, pe na rin ket ?

En abeg deoc'h, Gwerc'hez Vari.
Me a varvo gwerc'hez, hep si"

'Mañ-hi bremañ war he genou,
Gwad dindani a bouladoù;

Ar gontell vras en he c'halon,
Hag o c'hervel he zad-paeron:

- An aotrou Gwesklen, va faeron,
Hennezh a daero evidon !-

- Va floc'hig mat, na lavar ger;
Deus d'he drailhañ din 'n ur paner

Ha me yelo d'he c'has d'ar stêr,
Warc'hoazh da gan an alc'houeder.-

En distro dimeus an dour-red,
He zad-paeron en deus kavet,

Kavet 'neus an aotrou Gwesklen,
Hag eñ ker glas evel trechon

- Rojerson, din-me leveret,
Gant ho paner pelec'h oc'h bet?

- Bet on bet tu-mañ trem 'ar stêr,
Da veuiñ un nebeut kizhier

- Ned eo ket da veuiñ kizhier,
Emañ ar gwad deus ho paner !

Aotrou ar Saoz, din leveret,
Mac'haridig 'peus ket gwelet ?

- Mac'harid n'am eus ket gwelet
Abaoe pardon sant Servet.

- Gaou a leverez, treitour,
Rag t'ec'h eus hi lazhet neizheur !

Dizonor d'an noblañs a rez,
Kerkoulz ha d'ar varc'hegiezh .-

Rojorson, pa 'n deus hen klevet,
E gleze en deus diwennet

- Bremaik e weli, 'michañs,
Mar ran dizonor d'an noblañs;

Bremaik, gwaz, e weli aes
Mar 'maon kuit a varc'hegiezh.

Hore ! hore ! kuit a druez !
En em ward-te ! mar 'maout dibres !

- Dibres on bet, ha dibrez on
Da c'hoari gant tud a galon;

C'hoari a rin hag em eus graet,
Na ran gant lazherien merc'hed;

E pelec'h-bennak m' ho c'havan,
Evel kon holl ho dispennan .-

Kerkent evel m'en deus laret,
E gleze bras 'neus gorroet;

Ha war benn ar Saoz en deus skoet,
Ha daou hanter outañ 'n deus graet.

VI
Rojorson a zo bet lazhet:
Kastel Traoñgof zo dismantret;

Dismantret eo kêr ar mac'her;
Da reiñ d'ar Saozon evit skouer;

Da reiñ evit skouer d'ar Saozon,
Evit keloù mat d'ar Breton !