Jenovefa Rustefan
Geneviève de Rustéfan
|
|
I
Pa oa paotr Yannig gant e zeñved (bis)
N'en doa ket soñj da vezañ beleget (bis)
- Ne vin, avat, beleg na manac'h (bis)
Lakaet em eus ma spered er plac'h (bis)
Pa zeuas e vamm ha lâras dezhañ :
- Te zo ur paotr fin, ma mab Yann
Lez al loened-se, ha deus d'ar gêr
Evit monet da skol da Gemper
'Vit mont da skol da vezañ beleget
Ha lavar kenavo d'ar merc'hed
II
Bravañ merc'hed a oa er vro-se
Merch'ed aotrou an Faou a-neuze
Bravañ merc'hed a save o fenn
Voe merc'hed an Faou war an dachenn
I a daole sked dreist ar merc'hed
Evel ma ra'l loar dreist ar stered
Ha gante peb a inkane gwenn
O tont d'ar pardon da Bont-Aven
O tont d'ar pardon da Bont-Aven
A grene an douar hag ar vein
Gante peb a vrozh c'hlas a seizenn
Ha karkanioù aour war o c'herc'henn
Ar yaouankañ, hounnezh ar vravañ
Yannig Kervlez a gar, a glevan
- Pevar mignon kloareg am eus bet
Hag o-fevar emañ int beleget
Yannig ar Flecher, an diwezhañ,
A laka va c'halon da rannañ
III
Pa oa Yannig o vont d'an urzhoù
Jenovefa oa war he zreujoù
Jenovefa oa war he zreujoù
Hag a c'hwrie-hi dantelezoù
Hag o brode gant neudenn arc'hant
Da c'holeiñ ur c'halir e vent koant
- Yannig ar Flecher, ouzhin sentet
Da gemer an urzhoù na it ket
Da gemer an urzhoù na it ket
En abeg d'an amzer dremenet
- Distreiñ d'ar gêr me ne c'hallan ket
Pe vin anvet ar gaouier touet
- N'oc'h eus eta koun eus an holl draoù
A zo bet lâret warnomp hon-daou
Kollet oc'h eus eta ar walenn
'M eus roet deoc'h e-kreiz an abadenn
- Ho kwalenn aour n'am eus ket kollet
Doue 'n eus hi diganin tennet
- Yannig ar Flecher, distroet en-dro
Ha me 'roio deoc'h va holl vadoù
Yannig, va mignon, distroet en-dro
Ha me 'yelo d'hoc'h heul e peb bro
Ha me 'gemero boteier koad
Ha me 'yey ganeoc'h da labourat
Ma na sentet ket ouzh va goulenn
Degasit din-me ar groaz-nouenn
- Siwazh ! hoc'h heuliañ ne c'hallan ket
Rak a-berzh Doue on chadennet
Rak gant dorn Doue ez on dalc'het
Ha d'an urzhoù eo ret din monet
IV
Hag o tont en-dro eus a Gemper
E teuas adarre d'ar maner
- Eurvad, aotrou maner Rustefan,
Eurvad deoc'h holl dud, bras ha bihan
Eurvad ha joa deoc'h, bihan ha bras
Muioc'h evit zo ganin, siwazh !
Me zo deuet d'ho pediñ, d'an deiz
Da zonet d'an oferenn nevez
- Ya ! d'hoc'h oferenn ni a yelo
Kentañ 'brofo er plad, me a vo
Me a brofo er plad ugent skoed
Hag ho maeronez, va itron, dek ;
Hag ho maeronez a brofo dek,
Da reiñ enor deoc'h, aotrou beleg
V
Pa oan digouet e-tal Penn-al-Lenn
O vonet ivez d'an oferenn
E welis kalz a dud o redek
Hag i en un estlamm bras-meurbet
- Na c'hwi, gwregig kozh, din lavaret,
Nag an oferenn zo echuet ?
- An oferenn a zo deraouet
Hogen he echuiñ n'en deus ket gallet
He echuiñ n'en deus ket gallet
Gouelañ da Jenovefa 'n eus graet
Ha tri levr bras en deus treuzet, 'vat,
Gant an daeroù eus e zaoulagad
Ken a zeuas ar plac'h o redek
Ha gouezhas da zaoulin ar beleg
"En anv Doue, Yann, distroet en-dro,
C'hwi zo kiriek, kiriek d'am marv"
VI
An aotrou Yann Flecher a zo person
Person eo bremañ, e bourc'h Nizon
Ha me am eus savet ar werzh-mañ
M'eus hen gwelet meur 'wech oc'h ouelañ
Meur 'wech 'm eus hen gwelet oc'h ouelañ
Tostik-tost da vez Jenovefa
Le sujet
L'histoire se déroule à Nizon, près de Pont-Aven. Jeune homme, Yannig
est attiré par les filles ; mais sa mère lui conseille de les oublier et
d'aller étudier à Quimper pour devenir prêtre
Or, la plus jolie fille du lieu, Jenovefa (Geneviève), jette son dévolu
sur lui, comme elle l'avait fait sur quatre autres séminaristes, sans arriver
à les détourner de leur vocation. Malgré ses supplications, elle ne parvient
pas non plus à fléchir Yannig Le Flécher
Le jour où il célèbre sa première messe, il ne peut pas la finir, et fond en
larmes en pensant à Jenovefa. Celle-ci se jette à ses pieds, et lui déclare :
"Vous êtes responsable de ma mort"
Monsieur Yann Flécher est maintenant curé de Nizon - et on l'a vu souvent pleurer
sur la tombe de Jenovefa
Source
Le "Barzhaz Breizh", premier recueil de chansons bretonnes, édité
par le vicomte Hersart de la Villemarqué (Kervarker, en breton) en 1839
Sur le même thème, voir aussi Janet Ar Iudek
dans les Gwerziou Breiz-Izel de Luzel
|