Ur gentel vat
Une bonne leçon
|
|
I
Klevet, Bretoned, me ho ped,
Ar pezh zo nevez erruet (bis)
Zo erruet da Yann Mareg
Parrez Nizon, tro Nedeleg,
Troc'ho monted, er mintin-se,
Tal er maner, oamp, er park ne :
- Yann Mareg, pelec'h oc'h-hu bet,
Pa zigoue'et ken dive'et ?
Pelec'h oc'h-hu bet en noz-me,
Da evo sistr dous, en giz-se ?
- Tankerru ! bet on en noz-me,
Lec'h neuz groet Dou ma mad din-me.-
Na unan all a lare de'an
- Bout oc'h-hu un tammik mev, Yann.
Bout em eus evet ur podad ;
Tankerru ! hennezh a oa mat ;
Evel gwin-ardant ar gwellon !
Hag en deus groet vad d'am c'halon !-
M'oc'h 'ont kuit, a lare Loeiz-kamm,
M'oc'h 'ont kuit, Yann baour, yaouank-flamm
Kaer en defa sevel e var,
Stoke e benn gant an douar.
- Petra rin ken da chom amañ ?
Me ya da glask un tamm bara.-
Hag e lare, 'benn gant an hent,
'Vont d'ar gêr lare tre e zent :
- Ar sistr dous-se a oa ker mat !
M'em befe evet dek podad
II
- N'eo ket degoue'et ho tad er gêr ?
- N'eo ket degoue'et ; aet da Gemper;
Da Gemper, pe trezek Aljer,
Eñ lare 'n defa c'hoant d'ober.-
Peder zun a oa tremenet,
Ne oa ket c'hoazh er gêr degoue'et;
Oa ket bet er gêr Yann Mareg ;
Ken a zeuas deiz Nedeleg.
Deiz Nedeleg, d'an aberdaez,
Teuas d'an ti paotred Sant-Vode.
- Yec'hed-mat deoc'h, tud an ti-mañ
'Peus lien da werzo dre-mañ?
- 'Neus tamm mui da werzo amañ
Gwerzhet 'mañ bet er bloavezh-mañ.-
Hag i er-maez deus a Lonch-dall,
Hag i d'er gêr en ur vragal.
Pa oant o vont e-barzh er c'hoad :
- Sell 'ta 'touez an erc'h roudoù 'r c'had !
- Roudoù 'r c'had re-se ned int ket;
Roudoù louarn ne laran ket.-
Hag i mont da heul er roudoù ;
- Setu amañ un tog kozh 'tav !
Hag hen gwenn-kann gant ar rev ;
Tog Yann Marek, a gredan, eo.
- Na tog ho tad hemañ, Lorañs ?
- Tog ma zad n'emañ ket, 'michañs.-
Hag i d'ar c'hoad en-dro o-daou,
Ken defant kaet ur bragoù
Ur bragoù, pelloc'h, kreiz er c'hoad,
Hag hen roget hag outañ gwad.
- E vragoù, re-mañ, hag e dog !-
Ha Loeiz Pilorsi lamme 'raok.
(Hag ur vran gozh o c'hoagat,
E beg ur we'enn, e korn ar c'hoad.)
Ha Loeiz da youal spontet-tre
- Ma Doue! setu 'mañ ame!
III
Touez an erc'h e oa Yann Mareg,
Hag hen koue'et eno war e veg -,
E zaou zorn e pleg war e benn -
War e zaoulagad e vlev gwenn.
Debret e gof hag e zivronn,
Gant ar vleizi, rez e galon
Nemet e dal n'en doa damant,
Abalamour d'ar vadiant.
Tan oa bet er c'hoad 'pad an noz ;
En e gichen e c'hrwegig kozh,
War he daoulin, en ur oelo
Hag he vugale tro-war-dro.
Bet oant d'e ziwal 'hed an noz :
Ha maer Nizon d'an antronoz
Hag ar c'hleu'ier kozh d'e gerc'hat,
Gant ur gazeg hag un arched.
Hag e zigasas d'ar vered,
Hep son kleier na beleg 'bet,
Hep son kleier na beleg 'bet,
Hag hep kroaz na dour benniget ;
Hag hen taolas 'barzh an toull yen,
E dog gantañ klok war e benn
Loeiz Gwivar, Loeiz-kamm lesanvet
En deveus ar werz-mañ savet;
Savet en deveus ar werz-mañ :
Ur gentel vat da bep unan.
Le sujet
Yann Mareg arrive saoul sur son chantier ; ses collègues se moquent de lui, et il préfère partir
Quatre semaines plus tard, sa femme et ses enfants ne l'ont pas vu revenir ; ils pensent qu'il est parti chercher du travail à Quimper, ou à Alger : il avait envie d'y aller
Or, le jour de Noël, en traversant une forêt, deux jeunes gens découvrent des traces de pas, un chapeau, des braies ; l'un des jeunes gens est le fils de Yann Mareg, et reconnaît ses vêtements . Ils finissent par découvrir le corps, à moitié mangé par les loups
On le veille, puis le fossoyeur va l'enterrer, sans prêtre et sans croix
Louis Gwivar, surnommé Louis-Le-Boiteux, a composé cette chanson : une bonne leçon pour chacun !
Source
Extrait du "Barzhaz Breizh", le premier grand recueil de chansons bretonnes,
publié en 1839 par Hersart de la Villemarqué
|